60-lat--------------- sprawdź aktualności --------------jubileusz historia

I Liceum Ogólnokształcące im. Heliodora Święcickiego w Międzyrzeczu

ul. Staszica 22b 66-300 Międzyrzecz

mail: lo_mcz@o2.pl

Home szkoła aktualności uczniowie różne

 

HISTORIA SZKOŁY

 

Utworzone po zakończeniu działań wojennych Gimnazjum i Liceum w Międzyrzeczu było pierwszą szkołą tego typu, jaka rozpoczęła kształcenie młodzieży na środkowym Nadodrzu.

Szkoła wielokrotnie zmieniała swoją nazwę, nie raz formy i zakres nauczania, przechodziła różne etapy organizacyjne i rozwojowe, ale zawsze i niezmiennie cieszyła się wysoką pozycją w środowisku i uznaniem społeczeństwa oraz władz oświatowych.

Założycielami szkoły, a zarazem jej pierwszymi nauczycielami byli: mgr Helena Cyranowa, Wanda Maria Inczykowa i Henryk Paśniewski. Dzięki ich wspólnym staraniom z Inspektoratem Szkolnym wiosną 1945 r., Kuratorium Okręgu Szkolnego w Poznaniu podjęło decyzję o powołaniu w Międzyrzeczu gimnazjum i liceum.

Pierwszym dyrektorem, któremu w dniu 10 października 1945 r. Pełnomocnik Rządu R.P. na obwód Międzyrzecz Bolesław Arlyth-Karaśkiewicz wręczył dokument upoważniający do organizowania szkoły, była mgr H. Cyranowa — wielki przyjaciel młodzieży.

Dwa dni później burmistrz miasta, Brunon Groszewski, przekazał organizatorce budynek szkolny przy ul. Staszica nr 9 (budynek po prywatnej średniej szkole żeńskiej).

Mgr H. Cyranowa wraz z dwoma nauczycielami zatrudnionymi już oficjalnie przez Inspektora Szkolnego Stanisława Kędzierskiego przeprowadziła wstępne zapisy uczniów. Zebranie informacyjne zaś odbyło się 18. X. 1945 r. Po zebraniu młodzież wspólnie z nauczycielami przystąpiła do porządkowania budynku oraz kompletowania ławek, stołów i tablic. Zniszczony sprzęt naprawiano, a brakujące pomoce naukowe, książki i podręczniki systematycznie uzupełniano dzięki ofiarności mieszkańców miasta.

Wysprzątany budynek przygotowano do rozpoczęcia nauki. Na parterze urządzono dwie sale lekcyjne, sekretariat i pokój dyrektorski. Trzy klasy ulokowano na pierwszym piętrze, a na drugim piętrze aulę.

Naukę rozpoczęto 22 października 1945 r. uroczystym nabożeństwem w kościele parafialnym, po czym 63 uczniów udało się na pierwsze lekcje prowadzone przez wspomnianych już nauczycieli. Warunki nauczania i pracy były bardzo trudne.

Początkowo lekcje prowadzono według programów przedwojennych. Później w myśl instrukcji Ministerstwa Oświaty usunięto z poszczególnych programów niektóre partie materiału „...obce ustrojowi społeczno-politycznemu Polski Ludowej". Zalecano zaś wprowadzenie do siatki godzin nowego przedmiotu — nauki o Polsce i świecie współczesnym oraz języka rosyjskiego.

Niemałym wysiłkiem w pierwszych miesiącach nauki utworzono również zalążek biblioteki szkolnej. Organizacją biblioteki zajęły się W. M. Inczykowa i mgr E. Kowalska, a następnie do końca lat 70. wzorowo prowadziła ją H. Gielo organizując liczne wystawy i konkursy czytelnicze.

Dla młodzieży z okolicznych wsi pragnącej uczyć się w międzyrzeckim gimnazjum staraniem PCK otwarto bursę — pierwszy internat. W jej zorganizowaniu pomagali: Pełnomocnik Rządu, Inspektor Szkolny oraz mgr H. Cyranowa. Skromne wyposażenie i brak funduszy na wyżywienie młodzieży to nie jedyne trudności, z jakimi przyszło się zmagać miejscowym władzom oświatowym. Pomimo tych uciążliwości znaczenie bursy było ogromne, albowiem stwarzała ona możliwość pobierania nauki młodzieży pochodzącej ze wsi.

l września 1946r. funkcję dyrektora szkoły objął dr Józef Frydrychowski - żołnierz kampanii wrześniowej, organizator szkolnictwa polskiego na Węgrzech, ceniony doradca i opiekun młodych nauczycieli.

Jesienią 1947r. młodzież gimnazjum brała udział w pamiętnej uroczystości wręczenia sztandaru 17 Pułkowi Piechoty stacjonującemu w Międzyrzeczu. Wręczenia dokonał marszałek Polski M. Rola-Żymierski.

Pod koniec sierpnia 1948r. gimnazjum przeniesiono do gmachu przy ul. Staszica 12, w którym mieściła się szkoła podstawowa. W wyniku połączenia gimnazjum ze szkołą podstawową powstała, zgodnie z „Instrukcją MO o organizacji roku szkolnego 1948/49", Szkoła Ogólnokształcąca stopnia podstawowego i licealnego zwana popularnie 11-latką. Połowę gmachu przydzielono 11-latce, a drugą połowę Szkole Podstawowej nr l.

Budynek był bardzo zniszczony i zanieczyszczony, ponieważ w czasie działań wojennych mieścił się w nim szpital wojskowy. Wspólnym wysiłkiem przygotowano sale i zaczęto nawet organizować pracownie przedmiotowe.

Oddzielne pomieszczenia otrzymała też biblioteka, której księgozbiór w dniu l.IX.1948r. liczył już ponad 500 pozycji. Następnie księgozbiór podzielono na bibliotekę stopnia podstawowego i licealnego. Taki podział utrzymał się do czasu likwidacji stopnia podstawowego. Wtedy książki stopnia podstawowego przekazano szkołom podstawowym, a zatrzymano jedynie książki przydatne uczniom stopnia licealnego. gimnazjum ze szkołą podstawową powstała, zgodnie z „Instrukcją MO o organizacji roku szkolnego 1948/49", Szkoła Ogólnokształcąca stopnia podstawowego i licealnego zwana popularnie 11-latką. Połowę gmachu przydzielono 11-łatce, a drugą połowę Szkole Podstawowej nr l.

Budynek był bardzo zniszczony i zanieczyszczony, ponieważ w czasie działań wojennych mieścił się w nim szpital wojskowy. Wspólnym wysiłkiem przygotowano sale i zaczęto nawet organizować pracownie przedmiotowe.

Oddzielne pomieszczenia otrzymała też biblioteka, której księgozbiór w dniu l.IX.1948r. liczył już ponad 500 pozycji. Następnie księgozbiór podzielono na bibliotekę stopnia podstawowego i licealnego. Taki podział utrzymał się do czasu likwidacji stopnia podstawowego. Wtedy książki stopnia podstawowego przekazano szkołom podstawowym, a zatrzymano jedynie książki przydatne uczniom stopnia licealnego.

We wrześniu 1948r. oddano do dyspozycji młodzieży świetlicę — miejsce, w którym skupiało się życie kulturalno-oświatowe szkoły. Opiekunem świetlicy był mgr B.Szymankiewicz.

W tym samym też czasie powstawały i rozpoczynały swoją działalność pierwsze organizacje młodzieżowe. Były to m.in.:

- Samorząd Uczniowski (powst. 29.X.47 opiek, mgr E.Kowalska, przew. G. Marcinkiewicz)

- Organizacja Młodzieżowa Towarzystwa Uniwersytetów Robotniczych (OMTUR powst. 7.11.48 opiek. H.Paśniewski)

- Związek Harcerstwa Polskiego (drużyna żeńska im. Emilii Plater opiek. mgr H.Tabaczyńska i H.Garniewicz; męska im. Zawiszy Czarnego opiek. K.Sojka)

- Młodzieżowy Oddział Polskiego Czerwonego Krzyża (opiek, mgr Cyranowa, mgr M. Łojówka i A.Pietrasz;  przew. J.Czerwiński)

- Związek Młodzieży Polskiej (powst. 19.X.48 opiek. H.Paśniewski; przew. B.Walczak)

- Powszechna Organizacja „Służba Polsce" (opiek. W.Szuba)

- Spółdzielnia Uczniowska „Zgoda" (opiek. W.Szuba, L.Dąbkowski, a od 1954r. J.Bartkowiak)

- Chór szkolny (opiek. K.Sojka)

- Liga Przyjaciół Żołnierza (opiek. S.Cyraniak, mgr B.Szymankiewicz, a od 1954 r. B.Bartkowiak)

- Liga Morska

- Szkolne Kolo Sportowe (opiek. W.Szuba, a od 1954 do 1966 r. J.Krajniak)

- Szkolne Koło Odbudowy Warszawy (wspólnie ze Szkota Podstawową Nr l pod kier. S.Popow)

- Szkolne Kolo Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej (opiek. L.Dąbkowski, a od 1955r. N.Szukiel).

W 1949r. zgodnie z zaleceniem Ministerstwa Oświaty powołano w Liceum Zespoły Młodzieżowe. W skład ZM weszły następujące organizacje: ZMP, SP, ZHP i Samorząd Szkolny.

Celem ZM było koordynowanie pracy i działalności tych organizacji. W skład zarządu ZM weszli: dyr. szkoły dr J.Frydrychowski jako przew. B.Walczak - sekretarz, M.Wieczorek - przew. Samorządu Szkolnego, drużynowy ZHP - A. Koreywo i szef szkolnego hufca SP - A. Szkolnicki. Działalność ZM miała znaczący wpływ na życie szkoły.

Wiele z tych organizacji po kolejnych etapach przemian i odnowy działa do dnia dzisiejszego. Inne uległy rozwiązaniu i zakończyły swą działalność, a na ich miejsce powstały nowe zgodnie z duchem czasu i potrzebami młodzieży.

Początek lat 50. to okres rozwoju kółek przedmiotowych (humanistyczne, przyrodnicze, nauk ścisłych, języków obcych) i zajęć pozalekcyjnych. Powstanie ich związane było przede wszystkim ze wzrostem ilości nauczy­cieli oraz ich specjalizacją.

Na zajęciach w kółkach młodzież rozwijała swoje zainteresowania i pogłębiała wiedzę zdobytą na lekcjach. Ponadto kółka przygotowywały najlepszych uczniów do udziału w konkursach, turniejach wiedzy i olim­piadach przedmiotowych. Większość kółek z powodzeniem kontynuuje, choć w zmienionej formie swoje tradycje i stanowi integralną część procesu dydaktyczno-wychowawczego szkoły.

W maju 1950 r. przeprowadzono pierwszy egzamin maturalny. Do roku 1950 egzaminy dojrzałości odbywały się w gimnazjum w Skwierzynie z uwagi na małą liczbę abiturientów.

3 maja 1950r. Kuratorium Okręgu Szkolnego Poznańskiego pismem nr II-16695/50 powołało Państwową Komisję Egzaminacyjną do przep­rowadzenia egzaminu dojrzałości w Szkole Ogólnokształcącej stopnia licealnego w Międzyrzeczu.

Do pisemnego egzaminu dojrzałości w murach szkoły przystąpiło 22 abiturientów, a pomyślnie egzamin zdało 21.

W roku 1955 na stanowisko dyrektora szkoły powołany został Napoleon Szukiel - zasłużony organizator szkolnictwa na Ziemi Lubuskiej, żołnierz AK w 1944r. zabrany przez Armię Czerwoną do niewoli i wywieziony na roboty do Kaługi. Wrócił do Polski w 1948r. podejmując pracę nauczycielską.

Ceniony pedagog i wychowawca młodzieży, jako dyrektor wyróżniał się bezpośrednim sposobem bycia, dużą wrażliwością na sprawy ludzkie oraz wyjątkową pogodą ducha.

Druga połowa lat 50. to okres rozwoju ruchu na rzecz politechnizacji szkół ogólnokształcących. Instrukcja MOiW w sprawie organizacji roku szkol­nego 1953/54 zalecała: „Wprowadzić do nauczania w szkolnictwie średnim coraz szerzej elementy politechnizacji w oparciu o określone minimum wyposażenia w pomoce naukowe, o własną produkcję pomocy naukowych, o właściwą organizację pracowni szkolnej i działki szkolnej".

W 1954r. wprowadzono również poprawki do programów nauczania celem ich „odchudzenia". Zmianom uległ też plan dydaktyczno-wychowawczy szkoły, w którym więcej uwagi poświęcono współpracy z organizacjami młodzieżowymi i samorządem.

Kolejnym dyrektorem w latach 1963/64 i 1965-1972 był mgr Bronisław Bartkowiak - ceniony organizator, doskonały praktyk i lubiany wychowawca. Jego zasługą było wprowadzenie pracowni przedmiotowych w szkole oraz propagowanie nauczania problemowego i form pracy grupowej.

Lata 60. w szkolnictwie charakteryzowały nieustające reformy i zmiany programów nauczania. Reforma liceum ogólnokształcącego odbywała się w dwóch etapach:

1. przygotowawczy od 1961 do 1967

2. wdrażania reform od 1967/68 do 1970/71.

W drugim etapie podjęto się realizacji założeń reformy dotyczącej liceum jako szkoły 4 - klasowej opartej na 8 - klasowej szkole podstawowej.

Stąd w 1966r. wydzielono ze szkoły klasy stopnia podstawowego 1-7, w ten sposób powstało czteroletnie liceum ogólnokształcące.

Nowe programy nauczania i siatka godzin zaczęły obowiązywać od września 1969r. Wprowadzono też nowy przedmiot - wychowanie obywatel­skie, który zastąpił wiadomości o Polsce i świecie współczesnym oraz propedeutykę filozofii, a uczniowie klas maturalnych zobowiązani byli do wyboru zajęć fakultatywnych. Do wyboru mieli cztery grupy przedmiotów (humanistyczną, matematyczno-fizyczną, biologiczno-chemiczną i geograficzno-ekonomiczną).

Zmiany dotyczyły również egzaminów dojrzałości.

Rok 1966 upamiętnił się udziałem młodzieży przy budowie Pomnika Tysiąclecia Państwa Polskiego. Lokalizacja pomnika na skwerze nad Obrą w sąsiedztwie szkoły była wezwaniem dla młodzieży, którego nie zawiodła, czynem wspierając budowę oraz przygotowania do uroczystości milenijnych.

Krótko funkcje dyrektorów międzyrzeckiego liceum pełnili w latach 1964/65 Edmund Byliński, 1972/73 mgr Edward Wiśniewski oraz 1973/74 mgr Edward Biłos.

W 1971 r. powołano w Polsce Komitet Ekspertów pod kier. prof. Jana Szczepańskiego do opracowania raportu o stanie oświaty. Raport ukoń­czono w 1973r. formułując szereg nowych, oryginalnych rozwiązań, dotyczą­cych m.in. zmian w strukturze szkolnictwa ponadpodstawowego, których jednak z różnych względów nie wdrożono.

l września 1974 r. funkcję dyrektora szkoły przejął mgr Józef Lewicki - nauczyciel z Technikum Hodowlanego w Bobowicku. Życzliwie przyjęty przez zespół nauczycielski od razu włączył się w nurt przygotowań do jubileuszu 30-lecia szkoły. Wspólnie z dr J.Krajniakiem opracował scena­riusz uroczystości i kierował przygotowaniami do nich.

Jubileuszowa uroczystość odbyła się 27 września 1975r. na dziedzińcu szkolnym z udziałem młodzieży, absolwentów, nauczycieli i zaproszonych gości. Program uroczystości obejmował:

Przemówienie powitalne dyrektora szkoły oraz przemówienia okolicznoś­ciowe zaproszonych gości.

Wręczenie dyr. szkoły sztandaru ufundowanego przez komitet rodzicielski i zakład opiekuńczy połączone ze ślubowaniem młodzieży oraz od­znaczeniem „Zasłużony w rozwoju Ziemi Międzyrzeckiej".

Nadanie szkole imienia prof. Heliodora Święcickiego - aktu nadania dokonał kurator Oświaty i Wychowania w Gorzowie Wlkp. mgr B. Strzelecki.

Odznaczenie zasłużonych nauczycieli i pracowników szkoły (mgr B.Bortnowska, dr J.Frydrychowski, H.Gielo, dr J.Krajniak, mgr M.Łojówna i J.Walkowiak).

Odsłonięcie pamiątkowej tablicy na bocznej ścianie budynku o treści: Tablica pamiątkowa odsłonięta 27 września 1975r. z okazji XXX rocznicy istnienia Liceum Ogólnokształcącego w Międzyrzeczu oraz nadania szkole im. H.Święcickiego".

Odsłonięcia dokonał wnuk prof. H. Święcickiego redaktor Polskiego Radia w Zielonej Górze Z. Kołodziej oraz prorektor Uniwersytetu im. A.Mickiewicza w Poznaniu prof. dr J. Łuczak.

Z okazji uroczystości jubileuszowych odbył się I Zjazd Absolwentów, w którym udział wzięło blisko 200 wychowanków szkoły. Uroczystość otwarcia zjazdu odbyła się w Domu Kultury, a wieczór towarzyski w sali „Pod Kasztanem".

W sali kinowej Domu Kultury dyr. J.Lewicki przedstawił dorobek szkoły w latach 1945-1975, a następnie absolwenci mówili o sobie często wspominając lata spędzone w murach szkoły. Niektórzy wychowankowie przybyli z odległych krańców kraju, a nawet świata (jak np. kol. mgr Zofia Sokołowska - absolwentka z 1957, nauczycielka języka polskiego w tej szkole, przyjechała z Hongkongu!) aby się zobaczyć, porozmawiać i wymienić doświadczenia.

Jubileusz 30-lecia szkoły stał się czynnikiem integrującym przeszłość i tradycje z dniem dzisiejszym.

W 1976r. MOiW wydało „Program działania w dziedzinie oświaty i wychowania na lata 1976-80", ale narastający kryzys gospodarczy w kraju spowodował odstąpienie od jego wprowadzenia.

l.IX.1978r. decyzją kuratora Oświaty i Wychowania w Gorzowie Wlkp. powołano Zespół Szkół, w skład którego weszło Liceum Ogólnokształcące im. H. Święcickiego i Liceum Medyczne - Wydział Pielęgniarstwa. Liceum Medyczne po 18 latach „mariażu" z LO zakończy swą działalność w 1996r.

Początek lat 80. to narodziny „Solidarności" (sierpień 1980) wielkiego ruchu na rzecz zmiany ustroju społeczno-politycznego Polski i nadziei na lepsze życie. Nie zabrakło w nim również nauczycieli liceum. Szybko jednak przerwano tę lekcję demokracji wprowadzając 13 grudnia 1981r. stan wojenny. Szykany ze strony ludzi ślepo wykonujących postanowienia dekretu o stanie wojennym nie ominęły szkoły, niektórych nauczycieli i uczniów.

O niepowodzeniu tych szykan zadecydowała odporność, solidarność i dojrzałość polityczna zespołu nauczycielskiego. Taka postawa nauczycieli pozwoliła młodzieży spokojnie i z ufnością przystąpić do egzaminu matural­nego w maju 1982r.

Okres ten charakteryzuje skromne życie kulturalne i wąski zakres działania organizacji młodzieżowych. Poza „dyskotekami" niewiele się działo. Ograniczeniu uległa też działalność kółek przedmiotowych i wycie­czek. Jedynie działalność SKS-u umożliwiła młodzieży rozwijanie sprawno­ści i rywalizację w zawodach sportowych. W okresie ferii letnich młodzież pracowała w Ochotniczych Hufcach Pracy, a zarobione pieniądze prze­znaczała na wycieczki, działalność samorządu szkolnego oraz akcje charyta­tywne.

19 października 1985r. wychowankowie szkoły spotkali się na II Zjeździe Absolwentów. W części oficjalnej uroczystości z udziałem władz oświato­wych i zaproszonych gości szkoła została wyróżniona za całokształt pracy dydaktyczno-wychowawczej złotą odznaką „Zasłużony dla rozwoju województwa gorzowskiego", po czym absolwenci spotkali się z nauczycielami wspominając lata pobytu w szkole. W godzinach popołudniowych spotkanie absolwentów w Domu Kultury urozmaicił występ artystyczny uczniów kl. IlI-cich, a zakończył „Bal absolwentów" w restauracji „Zamkowa".

W drugiej połowie lat 80. odnotowujemy wzrost zainteresowania młodzie­ży życiem kulturalnym oraz działalnością organizacji młodzieżowych.

Nowością były pomysłowo organizowane dni kultury francuskiej i rosyjskiej, a nieco później niemieckiej. Imprezy „Dzień Francuski", „Dzień Rosyjski" i „Dzień Niemiecki" mają już swoją tradycję i cieszą się dużą popularnością wśród młodzieży.

W październiku 1990r. szkołę odwiedził ksiądz biskup Edward Dajczak. Po uroczystym powitaniu dostojnego gościa przez młodzież przed budyn­kiem szkoły ksiądz biskup spotkał się z nauczycielami, a następnie na długiej rozmowie - dyskusji z uczniami.

W lutym 1991 r. kurator Oświaty mgr Kazimierz Marcinkiewicz (później­szy wiceminister MEN-u) odwołał ze stanowiska dyrektora szkoły mgr J.Lewickiego. Dwa miesiące później na wakujące stanowisko dyrektora Zespołu Szkół powołano mgr Bożenę Bortnowską - nauczycielkę języka polskiego, absolwentkę międzyrzeckiego liceum.

Mgr B. Bortnowską urzędowanie rozpoczęła od zabiegów, których celem było uzyskanie środków finansowych na remont budynku szkolnego. Najpilniejszą sprawą była naprawa dachu i zniszczonej elewacji, a następnie remont sali gimnastycznej, umywalni, natrysków i urządzeń sanitarnych. Wymalowano także pracownie przedmiotowe oraz korytarze szkolne. Utworzono nowoczesną pracownię informatyczną wyposażoną w osiem komputerów Macintosh Classic i LC oraz drukarkę igłową Image Writer II. Ponadto w pomieszczeniu obok sali gimnastycznej urządzono kawiarenkę dla młodzieży i pracowników szkoły.

Rozpoczął się żmudny proces integrowania społeczności uczniowskiej. Odmłodzony, dobrze wykształcony i ambitny zespół nauczycielski ma już swoje sukcesy. 70-80% przyjętych na studia wyższe absolwentów to najlep­sza wizytówka szkoły. W tym okresie szkoła nawiązała kontakty z gimnaz­jum im. M.Skłodowskiej-Curie w Berlinie oraz Centre de Promotion Sociale des Jeunes a Maltot le Chateau w Normandii.

Cdn.....